Czym w ogóle jest nadpobudliwość a czym reaktywność?
Reaktywność emocjonalna to tendencja do intensywnego reagowania na bodźce wywołujące emocje, wyrażająca się w dużej wrażliwości i niskiej odporności emocjonalnej (Strelau 1998). Czyli po ludzku jak pojawia się jakiś bodziec np. rowerzysta to ta reakcja na tego rowerzystę jest mocno przesadzona, nieadekwatna i towarzyszą temu bardzo silne i często skrajne emocje. Pies w tym momencie nie potrafi się zatrzymać i traci kompletnie kontakt z bazą. Nic do niego nie dociera. Psy często stają się reaktywne w momencie gdy bardzo chcą otrzymać jakąś nagrodę i niekoniecznie chodzi tutaj o smaczek. Na przykład pies widzi w parku innego psa i chce już! teraz! natychmiast! iść się z nim bawić i absolutnie najgorszą rzeczą jaką można zrobić w tej sytuacji to puścić go z tej napiętej smyczy i w tych emocjach do tamtego czworonoga. Pies nas potem kompletnie nie słyszy i nie reaguje na przywołanie. Innym przykładem jest przesadne witanie się z czworonogiem przez domowników ale też przez gości. Pies może skojarzyć dźwięk dzwonka z nagrodą i ekscytacją i potem nadmiernie na niego reagować. Często też psy pozostawione same na ogrodzie, które biegają wzdłuż płotu zaczynają oszczekiwać inne psy, ludzi, samochody. Takie zachowanie może stać się z czasem samo nagradzające bo oszczekiwany obiekt znika a samo szczekanie może powodować u psa fajne emocje, wyładowanie frustracji i w efekcie uczucie ulgi. Jeżeli w porę nie zaczniemy z takim psem pracować to, takie zachowania zaczną eskalować i może się okazać, że pies będzie reagował na ten bodziec znacznie wcześniej albo z większej odległości albo ta reakcja będzie bardziej intensywna.
Natomiast pies nadpobudliwy to według mnie pies, który jest cały czas czymś pobudzony, nie potrafi odpoczywać, nie potrafi się zrelaksować, rozsadza go od środka jak przez chwilę nic się nie dzieje w jego życiu. Organizm takiego zwierzaka przezywa ogromny stres przez stale wydzielający się kortyzol. Psom nadpobudliwym często towarzyszą dwie skrajne sytuacje, czyli albo śpią (często znacznie za mało) albo są cały czas bardzo pobudzone. Nie ma nic pomiędzy. Psy reaktywne natomiast często na co dzień są bardzo spokojne i grzeczne i reagują przesadnie tylko na określoną grupę bodźców. Pies, który ma coraz więcej zachowań reaktywnych (w szczególności jeżeli pojawiają się one w domu, w którym żyje) może z czasem stać się psem nadpobudliwym. Nadpobudliwość często wynika z przebodźcowania. Najgorzej pod tym względem mają psiaki żyjące w mieście ale temat wcale nie tak rzadko dotyczy czworonogów żyjących na wsi. Takie psiaki żyją w środowisku, które dostarcza im ogromną ilość bodźców: ruch uliczny, psy szczekające za siatką, duża ilość mijanych ludzi. Często też sami opiekunowie dostarczają zwierzakowi zbyt wiele bodźców tworząc wokół psa chaotyczne i głośne środowisko. Zapewniają mu ogromną ilość intensywnych bodźców emocjonalnych (za dużo uwagi, wprawianie psa stale w ekscytację) przy jednoczesnym deficycie odpoczynku i relaksu (przypominam dorosły pies powinien spać nawet 16 godzin). Kolejny powód to napięta smycz, która buduje frustrację. Wbrew pozorom chodzenie na smyczy dla psa wcale nie jest rzeczą naturalną. Jeżeli pies nie potrafi chodzić na luźnej smyczy to im bardziej pociągnie za smycz tym szybciej dojdzie do celu. Takie zachowanie z czasem będzie podkręcać emocje i tym samym powodować frustrację i stałe pobudzenie. Inne powody nadpobudliwości to brak zapewnienia podstawowych potrzeb, złe szkolenie, które stale psa nakręca, problemy zdrowotne, uwarunkowania genetyczne.
!! Jeżeli potrzebujesz pomocy bo Twój pies jest reaktywny albo nadpobudliwy to zapraszam na konsultację behawioralną